از آنجایی که هدف از خرید یک یخچال ایدهآل حفظ و نگهداری مواد غذایی به شکلی سالم و تازه است، حتما برایتان عجیب خواهد بود اگر بفهمید که غذا در یخچال هم ممکن است خراب شود! البته که این طرز فکر که مواد غذایی تا ابد در یخچال سالم میمانند هم اشتباه است اما اصل مهم این است که مواد خوراکی داخل یخچال به خودی خود نیز فاسد نمیشوند. در واقع خراب شدن مواد غذایی در یخچال میتواند علتهای گوناگونی داشته باشد که در ادامه این متن به مهمترین آنها اشاره خواهیم کرد.
باز و بسته کردن مداوم درب یخچال
آیا تابحال برایتان پیش آمده است که بی دلیل و با دلیل دائما درب یخچال بروید و محتویات داخل آن را برانداز کنید؟ این مسئله معمولا در خانوادههای پر جمعیت ملموستر است. کودکان نیز علاقه زیادی به این کار دارند اما باید بدانید همین عادت میتواند منجر به فاسد شدن برخی مواد غذایی داخل یخچال شود. علت مشخص است؛ باز و بسته کردن مداوم درب یخچال سبب میشود تا هوای گرم محیط به خصوص هوای گرم داخل آشپزخانه وارد کابین یخچال شده و در نهایت با سرد و گرم شدن غذاها و میوهها، آنها را فاسد یا خراب کند. البته طی سالهای اخیر با پیشرفت روزافزون تکنولوژی غولهای تولید کننده لوازم خانگی مانند لوازم خانگی بوش، الجی و … سعی کردهاند تا با تولید یخچالهای هوشمند امکان مشاهده محتویات داخل یخچال بدون نیاز به باز کردن درب آن را از طریق صفحه نمایش لمسی فراهم کنند. بدین ترتیب دیگر نگران خراب شدن مواد غذایی در یخچال بخاطر بازوبسته کردن درب آن نخواهید بود.
چینش غلط مواد غذایی و خوراکی در کابین یخچال
تقریبا در تمامی برندهای معروف یخچال فریزر مانند یخچال بوش و … کابین یخچال دارای قفسه بندیهای مشخص است. این تقسیم بندی مواردی چون جای تخم مرغ، جای میوه و سبزیجات، جای نوشیدنی و …را شامل میشود، بنابراین چیدمان این نوع مواد و خوراکیها کار سختی نیست و با توجه به جای مخصوص هر کدام میتوانید آن خوراکی یا نوشیدنی را در طبقه فوقانی، میانی و یا تحتانی یخچال قرار دهید. یکی از شایعترین اشتباهات هنگام چیدن مواد غذایی، چسباندن آنها به دیواره انتهایی داخل یخچال است. از آنجایی که دریچههای هواساز یخچال در این قسمتها قرار دارند با مسدودسازی آنها هوای سالم و سرد به خوبی در یخچال گردش نمیکند در نتیجه محفظه کابین به مرور گرم شده و منجر به خراب شدن مواد غذایی در یخچال خواهد شد.
نکته مهم دیگر توجه به این موضوع است که هرگز نباید غذاهای داغ را مستقیما داخل یخچال بگذارید، چرا که هوای داغ در برخورد با دمای سرد یخچال تبدیل به قطرات آب میشود. این امر پیامدهایی چون؛ کاهش عمر یخچال به دلیل فشار به موتور و کمپرسور، اشاعه هوای گرم به سایر غذاهای فاقد درب در یخچال و کمک به فاسد شدن آنها، رشد باکتریها و …را در پی خواهد داشت.
جهت جلوگیری از خراب شدن مواد غذایی در یخچال این موضوع را مد نظر داشته باشید که نباید میوههایی چون سیب را بدون قرار دادن در قسمت مخصوص یخچال در کنار سایر میوهها قرار دهید زیرا این میوه از خود گازی متصاعد میکند که به رسیدهشدن سایر میوهها کمک میکند و در نهایت منجر به خراب و فاسد شدن یا کپک زدن آنها میشود. همچنین دلیل اینکه باید میوه را در کشوی مخصوص جا میوهای قرار داد این است که سیستم گردش هوا در این منطقه از یخچال قویتر عمل کرده و دمای هوا سردتر است. درب یخچال که گرمترین جای آن محسوب میشود نیز مناسب قرار دادن انواع نوشیدنی و چاشنیها است. از قرار دادن موادی مانند کنسرو، شربت و … که نیازی به سرد شدن در یخچال ندارند پرهیز کنید چرا که با سنگین شدن حجم مواد غذایی، به مرور سیستم سرمازایی یخچال دچار مشکل شده و در نهایت به موتور آن آسیب وارد میشود.
تنظیم نادرست دمای یخچال
یکی از علتهای خراب شدن مواد غذایی در یخچال عدم تنظیم درست دمای یخچال است. دمای یخچال معمولا متناسب با فصل یا حجم مواد غذایی تنظیم میشود. طبیعی است که در فصول سرد سال نیازی به دمای بالا نیست. بهترین درجه بندی دمای یخچال برای فصلهای گرم مانند تابستان در یخچالهای ترموستاتی بین 4+ الی 5+ درجه سانتی گراد و برای یخچالهای دیجیتالی بین 3+ الی 4+ درجه سانتی گراد است. اما با توجه به راهنمای خرید یخچال بوش در خانه بوش یا سایر برندهای موجود در بازار همین دما برای فصول سرد سال در یخچالهای مکانیکی 2 + الی 3+ درجه و در یخچالهای الکترونیکی 4+ الی 5+ درجه سانتی گراد خواهد بود.
مورد دیگری که در تنظیم دمای یخچال نقش دارد توجه به حجم مواد غذایی موجود در آن است. حتما گاهی برایتان پیش آمده که مقدار زیادی خرید کردهباشید و یا به دلیل داشتن تعداد زیادی مهمان مجبور به جا دادن غذاهای مانده بیش از ظرفیت یخچال شده باشید، در این شرایط چون ممکن است دمای نرمال یخچال جوابگوی میزان حجم مواد خوراکی موجود در آن نباشد لازم است درجه دما را قدری پائینتر بیاورید تا سرمای بیشتری وارد محفظه شود.
اشکال در سنسور محیطی و سایر قطعات برودتساز یخچال
عملکرد درست یخچال در گرو صحت و سلامت کلیه اجزاء آن است. در واقع در یخچال بوش و … قطعاتی چون کمپرسور، برد الکتریکی، ترموستات، دمپر و … همگی در کنترل و تنظیم دمای یخچال به نوعی سهیم هستند بنابراین هرگونه خرابی یا اختلال در کارکرد این قطعات موجب عدم ایجاد سرما و برودت لازم توسط یخچال خواهد شد که نتیجه این امر خراب شدن مواد غذایی در یخچال خواهد بود. سنسور محیطی یکی از مهمترین این قطعات است. رطوبت و دمای مطلوب داخل یخچال توسط این سنسور هوشمند تنظیم میشود. حال اگر این قطعه مختل شود دمای یخچال یا بسیار سرد خواهد شد و یا بسیار گرم، که در هر دو صورت این بهم ریختگی دما موجب فاسد شدن مواد غذایی داخل یخچال میشود. اگر با این مشکل مواجه شدید جهت تعمیر یخچال بوش خود حتما به تعمیرکار متخصص رجوع کنید.
انتخاب نادرست ظروف نگه دارنده مواد غذایی
قبل از هرچیز باید بدانید که بزرگترین اشتباه در امر خانهداری قرار دادن مواد غذایی بدون هیچگونه درب و پوشش داخل یخچال است. هر غذا، خوراک، میوه و سبزی از خود هوا و گاز متصاعد میکند که این هوا در داخل یخچال میچرخد در نتیجه موادی که فاقد درپوش هستند در معرض این هوا قرار میگیرند، که همین امر منجر به فاسد شدن آنها خواهد شود. نکته مهم دیگر انتخاب درست ظرف نگه دارنده مواد غذایی است. ظروف پیرکس و شیشهای بهترین ظروفی هستند که از خراب شدن مواد در یخچال جلوگیری میکنند. حسن این ظروف در آن است که مقاومت بالایی در برابر دمای یخچال دارند، به راحتی شسته میشوند، طعم و مزه غذا را تغییر نمیدهند و با هیچ ماده شیمیایی ترکیب نمیشوند. البته استفاده از ظروف پلاستیکی فاقد مواد سرطانزا، ظروف چینی و سرامیکی مقاوم در برابر تغییر دما، ظروف فلزی و … نیز بلامانع است. به کاربردن رول سلفون یا فویل به عنوان محافظ برروی مواد غذایی یا میوههای مانده مانند برشهای هندوانه و … نیز راهکار مناسبی جهت نگهداری و جلوگیری از خراب شدن مواد غذایی در یخچال است.
یخ زدایی نادرست یخچال
حتما به خاطر دارید که خیلی از یخچال فریزرهای قدیمی در مدتی کوتاه برفک میزدند و بانوان خانهدار مجبور بودند یخچال را از برق کشیده و عمل یخزدایی را انجام بدهند. اما امروزه با ورود یخچالهای مدرن و پیشرفته مانند یخچال بوش به بازار لوازم خانگی تقریبا این مشکلات مرتفع شدهاست چرا که یخچال فریزرهای جدید نوفراست و دیفراست خود عمل برفکزدایی را انجام میدهند. با این حال این معضل همچنان برای برخی مصرف کنندگان یخچالهای ترموستاتی و مکانیکی همچنان پابرجاست. در واقع بستن یخ و برفک موجب انسداد و گرفتگی دریچههای ورودی سرما و … به داخل یخچال فریزر شده و بازدهی دستگاه را به میزان زیادی کاهش میدهد که همین امر به مرور سبب خراب شدن مواد غذایی داخل یخچال میشود.
بیدقتی و یخ زدایی نادرست یخچال در مدلهای قدیمیتر، موجب آسیب به لوله گاز آن میشود. این آسیب به هر دلیل که باشد از جمله تیزی چاقو هنگام تمیز کردن، ضربه زدن و … سبب تخلیه درجا یا آهسته گاز یخچال خواهد شد. در این حالت یخچال قادر به خنک کردن درست کابین نخواهد بود بنابراین مواد غذایی کمکم فاسد خواهند شد. بدین ترتیب بهترین کار این است که به محض دیدن برفک یا یخزدگی در جایخی یا فریز یخچال، پس از کشیدن دستگاه از پریز برق به کمک سشوار، باد مستقیم پنکه یا هر روش غیر آسیبزای دیگری یخچال فریزر خود را برفکزدایی کنید.
خرابی لاستیک دور درب یخچال
علت خراب شدن مواد غذایی در یخچال میتواند ناشی از خرابی لاستیک دور درب آن نیز باشد. جدای از موارد فنی و کارکرد درست قطعات یخچال، لاستیک درب نقش به سزایی در عدم خروج هوای سرد از داخل محفظه یخچال دارد. لاستیکهای درب یخچال معمولا از نوع آهنربایی است تا در حالت باز و بسته شدن، مکش لازم جهت چفت شدن به بدنه یخچال را داشته و از خروج هرگونه هوای سرد خودداری کند. معمولا درز درب یخچال ممکن است در اثر پوسیدگی، پارگی، خراش و … کارآیی خود را از دست بدهد در این شرایط برای جلوگیری از خراب شدن مواد غذایی در یخچال باید جهت تعویض آن اقدام نمایید. به خاطر داشتهباشید کثیفی لاستیک درب یخچال نیز میتواند در کاهش میزان چسبندگی آن تاثیر بگذارد بنابراین بهتر است هر چند وقت یکبار این لاستیک را با دستمال مرطوب تمیز کنید.
آلوده بودن محیط داخل یخچال
محیط داخل یخچال به خودی خود آلودگی تولید نمیکند. بازوبسته شدن و ورود مواد غذایی جدید به داخل یخچال است که امکان آلودگی کابین را فراهم میکند. حتما میپرسید چگونه؟ تصور کنید یکسری مواد غذایی مانند سس، نوشابه، مرغ بسته بندیشده و … را از بیرون تهیه کردهاید طبیعی است که این مواد آلوده به میکروب و … هستند بنابراین اگر شما آنها را قبل از شستوشو مستقیما داخل یخچال جای دهید رسما باکتری و میکروبها را به محیط داخل یخچال خود دعوت کردهاید. پس جهت جلوگیری از خراب شدن مواد غذایی در یخچال قبل از قرار دادن هر چیز داخل آن هم بهداشت دستها و هم بهداشت مواد غذایی خود کاملا رعایت نمائید.
جمع بندی
سلامت بدن ما در گرو سلامت و تازگی مواد غذایی است که میخوریم. از آنجایی که بهترین جا جهت حفظ و نگهداری مواد خوراکی فاسد شدنی درون یخچال است پس بهتر است که در صورت مشاهده هرگونه اختلال در عملکرد یخچال مشکل را عیبیابی کنیم. ما در این مقاله ۸ علت خراب شدن مواد غذایی در یخچال را ذکر کردیم بنابراین پیشنهاد میکنیم با در نظر گرفتن اهمیت موضوع، خراب شدن مواد غذایی در یخچال را جدی بگیریم و در جهت رفع آن کوتاهی نکنیم.